In de tweede aflevering van deze podcast behandel ik drie onderwerpen. Ik begin met de brief van Arendt Heinderijcksz. Deze is verzonden vanaf St. Eustatius in 1672, maar kwam nooit aan. In deze brief staat de oudste Nederlandse aanwijzing voor de kolonisatie van St. Thomas. In het tweede deel laat ik twee teksten horen die te maken hebben met slavernij. De eerste is de enige uit de achttiende eeuw. Dit afscheidslied van een tot slaaf gemaakte is opgetekend door een bediende van plantage La Grande Princesse op St. Croix en is gepubliceerd in 1788. De tweede is vastgelegd door De Josselin de Jong in 1923. In het derde gedeelte van de podcast noem ik enkele websites waarmee historisch onderzoek met betrekking tot het Virgin Islands Dutch Creole en/of de geschiedenis van de Deense Antillen gedaan kan worden.
Veel luisterplezier! Opmerkingen, tips, vragen? Stel ze via deze website. Alvast hartelijk bedankt. Luisteren? Dat kan via Spotify, Apple podcast, Google podcast , maar ook via deze link.

Genoemde bronnen:
- De brief van Arendt Heinderijcksz normaal gesproken hier te vinden. Zie brief 2008. De transcriptie volgt hier:
‘J Juel
A(nn)o 1672
Eersame ser Dichteten Groot Gunstiger
heer saluijt vl gelijft te weeten als dat
jck met mijn folck noch clock e(nde) gesondt ben
veerhoppende het selfde met mijn Groot
Gunstinger heer voors gelijft mijn heer te
weeten als daet jck hier ben den 9/19 Desemb(er)
ben geardiuert e(nde) legh hier e(nde) verwaght
ferro met smerten voors heb jck voorstaen
als daet ferro noch jn Nouember heft tot
Copenhagen gewest e(nde) hier js hoopen folck die
naer ferro voorlangen om mede te folgen nar
sint tomes voors weet jck mijn Groot Gunsti
ger heer niet mer te schriuen daen Godt befollen
e(nde) de groetnise aen al de Edel heerren de
Edel Coppanni
VL d(ienst)w(illige) D(ienaer)
Arendt Heinderijcksz.
Acttum den 26/5
feberuarij jnt jagt
De Gauden Cron
op de Ree vaen staecio.’
De werken van Westergaard (genoemd in relatie tot Heinderijcksz) en Knox (met de lijst van eerste kolonisten) staan in de linkerkolom van deze website.
2.1 De teksten waarin slavernij een belangrijke rol spelen zijn de volgende. Van het fragment van een rebellenlied (Schmidt 1788) staat een afbeelding in het boek Die Creol Taal. De link hiernaar staat in de rechterkolom van deze website. De tekst luidt als volgt:
Adjo my Mester Neeger, e — Samja
Da lob my lo lob, e – Samja
My nöy kan hau di uit mer &c
Di Blanco no frey, e – Samja
Adjo my Syssie, &c
Van Dag du Mandag &c
Adjo my Mama &c
Da lob my &c
Adjo my beer Maade …
Adjo m gud Friende &c
Adjo my Tata
Di Land no Frey &c
Adjo my Viefe &c
Lef frey met my Mama &c
Dünk op my altyt &c
My nu sae ferjet jou e – – Samja
2.2 De tekst die De Josselin de Jong heeft opgetekend tijdens zijn veldwerk in 1923 over de manumissie van de hond luidt als volgt. Hartelijk dank, Peter Bakker, voor jouw foto van deze tekst!

3. De genoemde websites zijn de volgende:
Dutch as a koine?
Aarhus Danish Atlantic 160116 Dutch as a Koine
On January 16, 2016, I presented this paper in Aarhus at the symposium The Danish Atlantic (Aarhus University). Next to papers in the field of history, anthropology, archives and museums, five had a linguistic subject. Robbert van Sluijs (Radboud University) about West-African grammatical influence on VIDC, Peter Bakker (Aarhus University) about Danish linguistic elements in West-African and Dutch Creole languages, Kristoffer Boegh (Aarhus University) about the differences between Dutch Creole lects and other Creole languages and Peter Stein (several universities, Emeritus) about Oldendorps reports on the life of enslaved people.
The Dutch language was the largest lexifier of VIDC, and to be be more precize: the influence of Western Flemish and Zeelandic dialects is obvious. However, we do not know exactly how these elements entered into the vernacular of the Danish Antilles. I already presented on this subject in Brussels (2012), which was published in Revue Belge, but in this presentation I focus on the exact variant of Dutch and not only on demographic information.
Further reading? This will be a part of my dissertation. Please feel free to send me an email about this subject.
Cefas van Rossem
Leave a comment
Posted in Danish sources, Historical corpora, Manuscripts, metalinguistic comments, Presentations, Uncategorized
Tagged Demography, eighteenth century, koine