Monthly Archives: May 2021

Di hou creol – podcast over Virgin Islands Dutch Creole: De Josselin de Jongs Dagboek betreffende de expeditie naar de Antillen, 19 november 1922

In deze derde aflevering start ik eigenlijk een nieuwe serie. De aflevering is ook wat korter dan anders en een ‘gewone’ aflevering zal dan ook snel volgen. In de nieuwe serie zal ik dag voor dag het Dagboek betreffende de expeditie naar de Antillen van J.P.B. de Josselin de Jong voorlezen en toelichten.

In het begin van de expeditie gaat het nog om gewone reisgegevens, die overigens een prachtige blik geven op de manier van reizen aan het begin van de twintigste eeuw. De aanvullende informatie is nogal beknopt. Wanneer De Josselin de Jong echter op St. Thomas arriveert, begint het taalavontuur. Als snel zal hij namelijk informeren naar sprekers van het Nederlands Creools. De zoektocht en de contacten die dan volgen, hebben geleid tot een prachtige collectie Nederlands Creoolse volksverhalen die zo zijn opgeschreven dat we niet alleen de inhoud, maar ook de klank van de taal kunnen ervaren.

Luisteren? Dat kan hier. Commentaar, tips of vragen? Die ontvang ik graag via deze website.

Informatie bij deze aflevering:

Effert, F.R. (1992) J.P.B. de Josselin de Jong, Curator and Archaeologist, A study of his early career (1910-1935). Leiden: Centre of Non-Western Studies.

Link naar hotel Danevirke in Kopenhagen: Grundvigs Hus

Link naar de genoemde krant: Berlingske tidende

Runaway Virgins by Enrique Corneiro

Last year Kristina Lamour Sansone got in contact with me about eighteenth century St. Croix printing house of Daniel Thibou. She refered to eighteenth century slave ads, and this immediately got my attention. In 2018 Enrique F. Corneiro published his book Runaway Virgins, Danish West Indian Slave Ads. It consists of 112 pages filled with ads which were published in newspapers on the Danish Westindies between 1770 and 1848.

In 31 sections all kinds of information is presented, from important persons, to black slave owners, from slave revolts to demographic information. From quite interesting to very shocking: the book is filled with illustrations, pictures of advertisements related to the trade of enslaved people, but also to searching and finding of runaway slaves.

It brings the period of slavery very close to the reader and I recommend you to look at the illustrations and imagine what really happened to the people who are mentioned in the ads.

These texts appeared also to be of interest for Creolistics and historical sociolinguistics since in several ads the language competence of the runaway slaves is mentioned. See for instance the picture of the back of the book. The first person, a mulatto fellow, speaks English, French, Spanish and Creole Dutch. The second one, from St. Croix, speaks English and Creole Dutch. We hardly have any information about the language competence, so this metalinguistic information is asking for a closer look!

The ad is from The Royal Danish American Gazette, November 6, 1776. It is the oldest newspaper in the Danish Westindies. See page 25 and the the back of: Corneiro, Enrique F. (2018) Runaway Virgins, Danish West Indian Slave Ads 1770-1848. Richmond (Texas): Triple E Enterprise. 112 p.

See: https://www.lulu.com/spotlight/rcorneiro/

Di hou creol – Podcast over Virgin Islands Dutch Creole, Aflevering 2

In de tweede aflevering van deze podcast behandel ik drie onderwerpen. Ik begin met de brief van Arendt Heinderijcksz. Deze is verzonden vanaf St. Eustatius in 1672, maar kwam nooit aan. In deze brief staat de oudste Nederlandse aanwijzing voor de kolonisatie van St. Thomas. In het tweede deel laat ik twee teksten horen die te maken hebben met slavernij. De eerste is de enige uit de achttiende eeuw. Dit afscheidslied van een tot slaaf gemaakte is opgetekend door een bediende van plantage La Grande Princesse op St. Croix en is gepubliceerd in 1788. De tweede is vastgelegd door De Josselin de Jong in 1923. In het derde gedeelte van de podcast noem ik enkele websites waarmee historisch onderzoek met betrekking tot het Virgin Islands Dutch Creole en/of de geschiedenis van de Deense Antillen gedaan kan worden.

Veel luisterplezier! Opmerkingen, tips, vragen? Stel ze via deze website. Alvast hartelijk bedankt. Luisteren? Dat kan via Spotify, Apple podcast, Google podcast , maar ook via deze link.

Genoemde bronnen:

  1. De brief van Arendt Heinderijcksz normaal gesproken hier te vinden. Zie brief 2008. De transcriptie volgt hier:

‘J Juel
A(nn)o 1672
Eersame ser Dichteten Groot Gunstiger
heer saluijt vl gelijft te weeten als dat
jck met mijn folck noch clock e(nde) gesondt ben
veerhoppende het selfde met mijn Groot
Gunstinger heer voors gelijft mijn heer te
weeten als daet jck hier ben den 9/19 Desemb(er)
ben geardiuert e(nde) legh hier e(nde) verwaght
ferro met smerten voors heb jck voorstaen
als daet ferro noch jn Nouember heft tot
Copenhagen gewest e(nde) hier js hoopen folck die
naer ferro voorlangen om mede te folgen nar
sint tomes voors weet jck mijn Groot Gunsti
ger heer niet mer te schriuen daen Godt befollen
e(nde) de groetnise aen al de Edel heerren de
Edel Coppanni
VL d(ienst)w(illige) D(ienaer)
Arendt Heinderijcksz.
Acttum den 26/5
feberuarij jnt jagt
De Gauden Cron
op de Ree vaen staecio.’

De werken van Westergaard (genoemd in relatie tot Heinderijcksz) en Knox (met de lijst van eerste kolonisten) staan in de linkerkolom van deze website.

2.1 De teksten waarin slavernij een belangrijke rol spelen zijn de volgende. Van het fragment van een rebellenlied (Schmidt 1788) staat een afbeelding in het boek Die Creol Taal. De link hiernaar staat in de rechterkolom van deze website. De tekst luidt als volgt:

Adjo my Mester Neeger, e — Samja

Da lob my lo lob, e – Samja

My nöy kan hau di uit mer &c

Di Blanco no frey, e – Samja

Adjo my Syssie, &c

Van Dag du Mandag &c

Adjo my Mama &c

Da lob my &c

Adjo my beer Maade …

Adjo m gud Friende &c

Adjo my Tata

Di Land no Frey &c

Adjo my Viefe &c

Lef frey met my Mama &c

Dünk op my altyt &c

My nu sae ferjet jou e – – Samja

2.2 De tekst die De Josselin de Jong heeft opgetekend tijdens zijn veldwerk in 1923 over de manumissie van de hond luidt als volgt. Hartelijk dank, Peter Bakker, voor jouw foto van deze tekst!

3. De genoemde websites zijn de volgende:

Letters as Loot

Gekaapte Brieven

Slave Voyages

Virgin Islands Families

Rigsarkivet The Danish Westindies – Sources of history

Words from Dutch Creole in Virgin Islands Creole English

At the end of the eighteenth century the vernacular language of the Danish Westindies changed, to my opinion, quite drastically. Dutch and Virgin Islands Dutch Creole were replaced by English and Virgin Islands English Creole. The manuscript of Wied ‘Lieder, confirmationsunterricht u.a.m. teils in kreolischer, teils in englischer Sprache (1842-1847) shows a striking example. The first 60 pages are in Virgin Islands Dutch Creole. The remaining pages are in English. The author remarks: ‘In den 40er Jahren des 19. Jahrh. verschwand auf den Westindischen Inseln die kreolische Sprache und wurde durch die englische verdrängt.’ [In the 40s of the 19th century the creole language disappeared on the West-Indian Islands and was superseded by the English one.]”

However, Dutch Creole words and perhaps even structures, were preserved in the English Creole. In Lito Valls’s dictionary of Virgin Islands English Creole ‘What a Pistarckle!’ several words are marked as ‘dutch creole’, however often accompanied by ‘obsolete’.

Kristoffer Friis Bøegh and Peter Bakker (both Aarhus University) have been digging in this dictionary, excavating not only the marked words, but also the ones who were not recognized before as been originating from Dutch or Dutch Creole.

In an extensive, but very readable article of 38 pages their search and findings are presented. Although it is published as a digital article for Trefwoord on the website of Instituut voor de Nederlandse taal, it is in English. In the References section the forthcoming dissertation of Kristoffer Friis Bøegh is mentioned: a book to look forward to!

Di hou creol – Podcast over Virgin Islands Dutch Creole

This week I started my podcast Di hou creol to present the most interesting snippets in or about Virgin Islands Dutch Creole. At the moment the podcast is in Dutch. Of course it would be great to reach a larger audience, but at the moment I do not have enough time to record an English version.

Vanaf nu is de podcast Di hou creol – podcast over Virgin Islands Dutch Creole beschikbaar via Spotify. In eerste instantie probeer ik een breed publiek te bereiken. Heeft u vragen, opmerkingen of tips? Neem dan via deze website contact met mij op. Veel plezier en hartelijk dank.

Luisteren? Dat kan natuurlijk via Spotify, maar ook via deze link.

Aflevering 1: Di hou creol, Carriolsch en andere namen bevat een overzicht van de geschiedenis van het Virgin Islands Dutch Creole, maar dan wel in grote stappen. Het tweede gedeelte van de aflevering gaat over de namen die deze tijd heeft en heeft gehad. Ik sluit af met wat opmerkingen over de bronnen en ik verwijs natuurlijk naar deze site.

Genoemde bronnen:

Hesseling, D.C. 1905. Het Negerhollands der Deense Antillen. Bij­drage tot de geschiedenis der Nederlandse taal in Ameri­ka. Leiden: Sijthoff.

Rossem, Cefas van. 2017. The Virgin Islands Dutch Creole Textual Heritage: Philological Perspectives on Authenticity and Audience Design. [LOT 477]. Utrecht: Landelijke Onderzoeksschool Taalwetenschap. (Open Access via website https://lotschool.nl/dissertations/)

Rossem, Cefas van, en Hein van der Voort. 1996. Die Creol Taal, 250 years of Negerhollands texts. Amsterdam: Amsterdam University Press.

Sluijs, Robbert van. 2017. Variation and change in Virgin Islands Dutch Creole, Tense Modality and Aspect. [LOT 453]. Utrecht: Landelijke Onderzoeksschool Taalwetenschap. (Open Access via website https://lotschool.nl/dissertations/)

Deze bronnen zijn te vinden tussen de links in de rechtse kolom van deze website of zijn te vinden via de na de titelbeschrijving genoemde link.

De volgende publicatie is, in tegenstelling tot mijn opmerking in aflevering 1, niet openbaar beschikbaar. De auteur heeft dit boek wel genoemd op zijn profiel op Researchgate.net.

Stolz, Thomas. 1986. Gibt es das kreolische Sprachwandelmodell? Vergleichende Gramma­tik des Negerhöllandischen. Europäische Hochschulschriften, Reihe XXI Linguistik, Bd./Vol. 46. Frankfurt a. M., Bern, New York: Peter Lang. (Zie